دارویی که به صف پیوند کبد انتها می دهد - مجله نایس پاتوق

هم اکنون تنها درمان موثر برای بیماری های کبد در مراحل نهایی پیوند عضو است. با این وجود به علت کمبود عضو اهدایی ممکن است بیماران بین 30 روز تا 5 سال منتظر دریافت عضو اهدایی بمانند.

به همین دلیل پژوهشگران مرکز تحقیقات کبد پیتسبرگ آزمایشی درباره احیای کبد و سرطان انجام دادند. این پژوهش نشان داد دارویی نوین می تواند پروتئین خاصی را فعال کند که به احیا و ترمیم کبد پس از جراحت یا جراحی حذف بخشی از این عضو در موش ها را سرعت می بخشد.

کبد در بدن بیش از 500 فعالیت کلیدی انجام می دهد و پروتئین هایی فراوری می نماید که قادر به انتقال چربی در بدن، تبدیل گلوکز مازاد به گلایکوژن برای ذخیره سازی و شکستن پیوند مواد سمی مانند آمونیاک هستند.

سلول های کبد یا هپاتوسیت می توانند با یک استراتژی خاص که طبقه بندی نامیده می گردد، بسیاری از فعالیت های گفته شده را انجام دهند. این روند سبب می گردد کبد به 3 منطقه با وظیفه های مختلف تبدیل گردد و سلول ها طوری راهنمایی شوند تا با روشن کردن بعضی ژن های فعال در هر منطقه فعالیت های مختلفی انجام دهند. با این وجود درک دقیقی از آنچه شیوه بیان ژن ها را کنترل می نماید، وجود ندارد.

طی دو دهه گذشته محققان این آزمایشگاه و مراکز دیگر یک گروه 19 تایی از پروتئین ها به نام Wnt را شناسایی کردند که نقش مهمی در کنترل نقش کبد و فرایند احیای آن دارند. هرچند محققان می دانند پروتئین های Wntبه فعالسازی فرایند ترمیم در سلول های کبد آسیب دیده یاری می نمایند، سلول هایی که کنترل واقعی طبقه بندی و احیا را برعهده دارند و بعلاوه مکان واقعی آنها در کبد همچنان ناشناخته مانده است.

برای شناسایی این پروتئین ها و اینکه معین گردد آنها از کجا می آیند، محققان از فناوری نوینی به نام نمودار نگاری مولکولی برای شناسایی مقدار قدرتمندی و مکان یابی100ژن کبدی فعال استفاده کردند. آنها متوجه شدند فقط 2 مورد از 19 ژنWnt یعنی Wnt2 وWnt9bدر کبد هستند. بعلاوه آنها متوجه شدند آنها در سلول های اندوتلیال غشای رگ های خونه در منطقه 3 کبد قرار دارند. این بخش از کبد نقش مهمی در فعالیت های متابولیک ایفا می نماید.

بعلاوه کارشناسان متوجه شدند حذف این 2 ژن Wnt سبب می گردد تمام سلول های کبد فقط ژن هایی بیان نمایند که به طور معمول محدود به منطقه یک هستند. به این ترتیب عملکرد کلی کبد به مقدار قابل توجهی محدود می گردد.

این یافته ها نشان می دهد سلول های کبد در فرایندهایی حضور دارند که ممکن است عملکرد آنها را اصلاح کند و Wnt نیز عامل تنظیم این فرایند است.

پس از جراحی برداشتن کبد، حذف دو ژن Wnt از سلول های اندوتلیال به طور کامل فرایند تقسیم شدن سلول های کبد و در نتیجه احیای آنها را متوقف کرد.

در مرحله بعد آنها داروی نوی را آزمایش کردند تا طبقه بندی کبد و احیای آن را بهبود بخشد. این دارو یک آنتی بادی به نام FL6.13 است که عملکرد آن با پروتئین های Wnt مشابه است.

طی بازه دو روزه محققان دارو را به موش هایی دادند که از لحاظ ژنتیکی مهندسی شده بودند تا بدنشان فاقد ژن های wnt2 و Wnt9b باشد. آنها متوجه شدند داروی نو تقریبا بخش سلول های کبد و فرایندهای ترمیم را احیا کند.