جین هاکمن یکی از نمادهای سینمای عصیانگر دهه هفتاد درگذشت
به گزارش مجله نایس پاتوق، به نظر ماجرا جنایی است؛ خبر درگذشتش گویی از دل همان فیلم نئونوآرهایی که زمانی بازی می کرد، درآمده. فیلمی مانند حرکات شبانه به کارگردانی آرتور پن. همان اثری که خودش در آن نقش یک کارآگاه خصوصی را بازی می کرد و دنبال توطئه ای می افتاد و ناگهان در هزارتویی از نیرنگ و ریا غرق می شد. احتمالا باید خودش هم شال و کلاه کند و چون کارآگاه سمج فیلم ارتباط فرانسوی ویلیام فردیکین به دل ماجرا بزند تا سره از ناسره تشخیص داده شود و همه چیز در نهایت تعیین شود. یا شاید هم نه، همه خانواده اش حتی آن سگ زبان بسته هم قربانی خانواده قدرتمند فیلم مکالمه شده اند. همان خانواده ای که ترسیدن از آن ها کسی چون هری کاول همه فن حریف با بازی او را دیوانه می کرد تا در انتهای فیلم تمام خانه را زیر و زبر کند و مطمئن شود که کسی خانه اش را، حریم مثلا امنش را زیر نظر نگرفته است.
خواندنی ها
راهنمای جامع 6 فیلم برتر جین هکمن برای مبتدیان (پرتره یک بازیگر)
اواسط دهه 1960 بود که در لیلیث را بازی و نامی دست و پا کرد. بعدا یکی از بزرگان سینمای موسوم به دهه هفتادی سراغش آمد و کاری کرد که همگان جین هاکمن را با آن روزگار به یاد آورند. آرتور پن بزرگ از او خواست در فیلم نمادین بانی و کلاید در قالب یکی از شخصیت های فرعی مهمش بازی کند. از آن پس او تبدیل شد به نمادی از دهه هفتاد و سینمای ویژه اش. همان سینمایی که دوست نداشت شبیه به سینمای گذشته باشد. همان سینمایی که عصیان را به قصه گویی ترجیح می داد، همان سینمایی که حتی کارآگاهانش برخلاف کارآگاه های سینمای کلاسیک ظاهری چندان اتوکشیده نداشتند. اتفاقا جین هاکمن با بازی در فیلم ارتباط فرانسوی در نقش کارآگاهی به نام جیمی دویل یا همان پاپا تبدیل به نمادی از همین کارآگاهان سمجی شد که در دل شهری بحران زده کوشش می کردند کار خود را درست انجام دهند. اسکار بالاخره تسلیم شد و جایزه برترین بازیگر نقش اول مردش را به خاطر همین فیلم به او داد.
همان روزها بود که جری شاتزبرگ سراغش آمد و یکی از آن شاه نقش های روزگار را به وی پیشنهاد کرد. فیلم مترسک بر پرده افتاد و جین هاکمن به همراه آل پاچینو به نقش آدم هایی آواره جان داد که هیچ چیزی برایشان درست پیش نمی رفت. آن لباس بلند و بدقواره در کنار آن ظاهر ژولیده درست همان چیزی بود که سینمای عصیان گر دهه 1970 به آن احتیاج داشت. اما جین هاکمن هنوز هم دوست داشت فراتر رود. او هنوز آن نقش مهم را بازی ننموده بود؛ همان نقشی که او را یک راست به دل تاریخ سینما سنجاق کرد. همان نقشی که جین هاکمن را به یکی از مهم ترین نمادهای سینمای دهه 1970 تبدیل کرد؛ نقش هری کاول در فیلم مکالمه ساخته فرانسیس فورد کوپولا.
در بسیاری از کتاب های سینمایی وقتی صحبت از سینمای دهه 1970 می گردد، از دو نقش به عنوان نقش های نمادین آن دهه یاد می نمایند. به این معنا که سینمای عصیانگر دهه 1970 را بیش از همه در وجود این دو مرد می توان دید؛ اولینش هری کاول فیلم مکالمه است که همین جین هاکمن به آن جان داده و دیگری تراویس بیکل فیلم راننده تاکسی مارتین اسکورسیزی با بازی رابرت دنیرو. سینمای دهه 1970 پر است از شخصیت های عصیانگر و واداده. اما کمتر نقش هایی این چنین هم پارانویای آن روزگار را بازتاب می دهند و هم از دورانی می گویند که در آن خانه دیگر مامن نبود و فقط به خوابگاه می مانست، از دورانی که پلشتی های کف جامعه خیابان را به مکانی ترسناک تبدیل نموده بود. دیگر هیچ رستوران یا پارکی محلی برای آشنایی و وقت گذراندن نبود. چشم اندازی هم مبنی بر بهتر شدن اوضاع وجود نداشت.
زمان گذشت و جین هاکمن یکی دو جین نقش این چنینی دیگر بازی کرد. در سیسکو پایک درخشید، آرتور پن را با بازی در قالب یک کارآگاه خصوصی در فیلم حرکات شبانه روسفید کرد. برای مل بروکس در فرانکشتاین جوان حاضر شد تا در پارودی او که همان سینمای کلاسیک گذشته را دست می انداخت حضور داشته باشد. سینمای دهه هفتاد داشت افول می کرد و با شروع ریاست جمهوری رونالد ریگان نفس های آخر خود را کشید. زمانه رو به تغییر بود و حال بدبینی جایش را به خوش بینی می داد. در چنین قابی او هم رختش را عوض کرد و در قالب ضدقهرمان معروف ترین نسخه سینمایی سوپرمن ظاهر شد و در برابر کریستوفر ریو و در قالب نقش لکس لوتر درخشید.
سرخ ها را برای وارن بیتی بازی کرد؛ درست همان بود که باید باشد. همان شمایل عصیانگر در زمانه ای که دیگر او را نمی خواست. روزگار گذشت و جین هاکمن هم مانند بزرگان دهه هفتاد تغییر کرد. گاهی نقشی درجه یک نصیبش می شد و گاهی فقط فیلمی را با نامش به اثری قابل توجه تبدیل می کرد. تا این که کلینت ایستوود سراغش را گرفت. اوایل دهه 1990 میلادی بود. تب و تاب خوش باوری دوران رونالد ریگان در حال فروکش بود. کلینت ایستوود در این زمانه قصد داشت پرونده سینمای وسترن را یک بار برای همواره ببندد. برای این کار احتیاج به بازیگری کاربلد و جاافتاده داشت که بتواند به نقشی درست نقطه مقابل آن کلانترهای خوش قلب وسترن های کلاسیک جان دهد.
نابخگردده بالاخره ساخته شد. نتیجه اش حضور جین هاکمن در قالب کلانتری سنگدل و پول پرست بود که نگاه ها را می دزدید و حتی اجازه نمی داد قهرمان فیلم با بازی خود کلینت ایستوود چندان به چشم بیاید. در چنین قابی این حضور و این درخشش چنان همه را مدهوش کرد که بالاخره پس از دو دهه، مجمسه اسکاری دیگر، این بار اسکار نقش مکمل مرد را به او بدهند تا آموزشگاه علوم و هنرهای سینمایی از این بیشتر خجالت زده نباشد. پس از آن دوران تازه چیز چندانی برای هاکمن نداشت. گرچه در آستانه کهنسالی با بازی در فیلم خانواده اشرافی تننباتم ساخته وس اندرسون توانست گلدن گلوبی از آن خود کند و نشان دهد که در قالب نقش های کمدی هم توانا است. او در نهایت در سال 2004 برای همواره بازنشسته شد و سینما را کنار گذاشت.
اما جین هاکمن فقط به خاطر بازی در قالب نقش های مردان واداده دهه هفتاد چنین ماندگار نشد. او چنان بازیگر توانایی بود که توانست علی رغم عدم برخورداری از چهره ای مجذوب کننده به یک ستاره بین المللی تبدیل گردد. این دستاورد کمی برای هیچ بازیگری نیست. این درست که دهه هفتاد دوران متفاوتی در سینما است و بسیاری از بازیگران بزرگش چنین هستند، اما جین هاکمن با آن قد و قامت بلند و کشیده و با آن شیوه حرف زدن تو دماغی و ظاهر نه چندان مجذوب کننده، باید دو برابر دیگران زحمت می کشید. در چنین قابی است که وقتی امروز مورخ 9 اسفند سال 1403 خبر می رسد جسد جین هاکمن، به همراه همسر پیانیستش و البته سگش در منزل او در سانتافه پیدا شد، دل هم سینمادوستی به درد می آید.
منبع: theguardian
منبع: دیجیکالا مگ