نگرانی از تنزل آثار تاریخی به بنگاه های مالی و ابزار درآمدزایی - مجله نایس پاتوق

جهت دریافت مشاوره خدمات طراح کاتالوگ از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

به گزارش خبرنگاران، در این نامه که به امضای تعداد زیادی از استادان دانشگاه، کارشناسان و پژوهشگران، اعضا و مسؤولان تشکل های مردم نهاد، روزنامه نگاران، و مدیران و کارکنان فعلی و سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رسیده، امضاکنندگان آن چه را که تنزل آثار تاریخی به بنگاه های اقتصادی و ابزار درآمدزایی خوانده شده، مورد انتقاد قرار داده و اظهار نموده اند که غلبه تفکرات مبتنی بر بهره کشی بر نگاه مسؤولانه و ارزش افزا، آسیب هایی را برای میراث فرهنگی به مثابه بزرگ ترین سرمایه گردشگری ایران بوجود آورده است.

نویسندگان نامه با اشاره به ادغام ناپیروز سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کارنامه سازمان مزبور در هر سه حوزه را نامطلوب ارزیابی نموده و خطاب به رییس جمهور نوشته اند: طی 12 سال گذشته، نشستن 9 نفر بر مسند ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و این که در دولت فعلی نیز چشم به راه سومین رییس خود است، این پرسش را بوجود آورده که آیا سازمان یادشده از موقعیت درجه دوم در بدنه دولت برخوردار است و به چشم سکوی پرتاب یا آزمایشگاه مدیران نگریسته می گردد؟

در متن کامل نامه ی کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خطاب به رییس جمهور آمده است:

آقای دکتر حسن روحانی،

سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در دولت قبل، متحمل آسیب های سهمگین شد و تا مرز فروپاشی کامل پیش رفت و بسیاری از چالش های درونی و بیرونی را برای بعد از خود برجای نهاد.

با این حال، در دولت یازدهم، به رغم همه تلاش هایی که برای اصلاح امور صورت گرفت، این سازمان تا کنون پیروز به بازیابی انسجام درونی و کسب صندلی واقعی خود در بدنه مدیریت کشور و حتا نظام پویا و رابطه مند در درون خود نشده است.

تأییدکنندگانِ این نامه بر این باورند که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم چنان از مسائل و کاستی های بزرگ رنج می برد که مهم ترین شان را می توان بدین توضیح برشمرد:

1ـ دوازده سال پس از ادغام سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و قرارگیری شان در یک سازمان واحد، هر سه حوزه به صورت واحدهای منفک از هم باقی مانده اند و بر مبنای هم پوشانی و یا تعامل ادغام نشده اند. از این رو، هیچ ارتباط منطقی و تعریف شده ای میان شان وجود ندارد و به جای تعامل به سمت تعارض و تقابل سوق پیدا نموده اند. در نتیجه، صندلی و اهمیت آن ها، صرفا بر مبنای علایق و سلایق رؤسای سازمان تعریف می گردد.

2ـ با وجود این که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، مسؤولیت ها و وظایف حاکمیتی متعددی در قبال هویت ملی و نیز شناسایی، حفظ و احیا و معرفی میراث فرهنگی ایران دارد، این مهم به شدت مورد غفلت قرار گرفته است و آثار تاریخی دیرینه و گرانقدر این سرزمین، به سطح بنگاه های اقتصادی و ابزار درآمدزایی بدون نسبت شان با ارزش های آثار تنزل یافته اند. اگرچه توسعه صنعت گردشگری، می تواند گامی بزرگ برای معرفی میراث فرهنگی ایران در سطح ملی و جهانی باشد و منابع اقتصادی در خور توجهی را برای حفظ آن فراهم آورد، اما غلبه تفکرات مبتنی بر بهره کشی بر نگاه مسؤولانه و ارزش افزا، آسیب هایی را برای میراث فرهنگی به مثابه بزرگ ترین سرمایه گردشگری ایران بوجود آورده است.

3ـ بخش گردشگری سازمان، با وجود صندلی به ظاهر رجحان که از سوی رؤسای سازمان به آن اعطا شده، از توسعه کافی برخوردار نبوده است. خوشبختانه، عملکرد تحسین برانگیز دولت محترم در به انتها رساندن برجام و تنش زدایی با کشورهای مختلف، موجب رونق صنعت گردشگری و افزایش چشمگیر شمار گردشگران خارجی شده است، اما بخش گردشگری سازمان نتوانسته به قدر مورد انتظار با این تحول بزرگ همراهی کند و شرایط و زیرساخت های لازم برای بهره گیری از این فرصت ذی قیمت را فراهم آورد که به عقیده ما، ناشی از عدم استفاده از ظرفیت های علمی و کارشناسی، فقدان نظام برنامه ریزی و دوری از شایسته سالاری در انتخاب مدیران مربوطه است. متأسفانه، برنامه های گردشگری به حرکت های نمایشی، معطوف به منافع بنگاه های خاص این حوزه تبدیل شده و از حرکت به سوی منافع ملی فراگیر بازمانده است.

4ـ بی شک صنایع دستی، مهجورترین بخش سازمان است که در یک دهه گذشته به مثابه حاشیه یا زائده سازمانی از کمترین توجه برخوردار بوده و سیاست گذاری برای آن از سطح شعارهای کلی و سخنرانی های عمومی فراتر نرفته است. اگرچه صنایع دستی می توانند بخش قابل توجهی از درآمدهای غیرنفتی کشور را به خود اختصاص دهند و سهمی بزرگ در اشتغال زایی داشته باشند، اما سازمان میراث فرهنگی نتوانسته است از این ظرفیت عظیم به قدر کافی بهره جوید.

5ـ سازمان کنونی با حفظ تشکیلات قدیمی سازمان هایی که از ادغام آن ها بوجود آمده است، ساختاری به روز نشده و نامتناسب با مسؤولیت ها و تکالیف خود دارد، اما نوسازی و به روزآوری آن تا به اکنون بر عهده تعویق افتاده است. این ساختار قادر به تحقق آرمان های دولت و نیازهای امروز جامعه نیست و شاید بتوان گفت که حتا فاقد قدرت پیشینی و فعالیت در سطح پیش از ادغام قرار گرفته است. از سوی دیگر، با چالش های درون واحدهای تابعه خود روبرو است که از توان نظارتی و هم افزایی آن می کاهد.

رییس محترم جمهور!

در 12 سال گذشته، نشستن 8 نفر بر مسند ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و این که در دولت فعلی نیز چشم به راه سومین رییس خود است، این پرسش را بوجود آورده که آیا سازمان یادشده از موقعیت درجه دوم در بدنه دولت برخوردار است و به چشم سکوی پرتاب یا آزمایشگاه مدیران نگریسته می گردد؟ چنان که خود بهتر می دانید مدیریت در حوزه های فرهنگی و زیربنایی آن هم در سازمانی که علاوه بر فعالیت علمی و حفاظت از سرمایه های فرهنگی، وظیفه خدمت رسانی و حرکت در مجرای توسعه را بر دوش می کشد، نیازمند ثبات مدیریتی، پشتوانه ملی و آرامش درونی است، این در حالی است که امروزه این سازمان از ثبات لازم برخوردار نیست و آرامش و امید درونی آن به یأس و بی انگیزگی تبدیل شده؛ به گونه ای که حتا حلقه دوستداران و حامیان اجتماعی نیز از آن فاصله گرفته اند.

اکنون که دولت محترم تصمیم به ترمیم بخش هایی از کابینه گرفته است، امید می رود که با تدبیر حضرتعالی، رشته بی ثباتی و آشفتگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قطع گردد و از میان مدیران دلسوز، مجرب و آزموده کشور، فردی سکان راهنمایی این سازمان را بدست گیرد که از توان سازماندهی بالا برخوردار باشد و تشکیلات سازمان را بر اساس نیازها و اولویت های کشور و با تکیه بر مدیریت علمی به سامان آورد؛ پروژه معوّق ادغام بخش های مختلف سازمان را به فرجام برساند؛ با دوری از حواشی سیاسی و صلاحدیدهای جناحی و گروهی، از همه ظرفیت های مدیریتی و کارشناسی سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای اداره سازمان بهره جوید؛ و فراتر از همه از بینش و وجهه فرهنگی و توان تخصصیِ درخور اعتنا برخوردار باشد و پاسداری از میراث فرهنگی کشور را بالاتر از هر مصلحت یا منفعتی قرار دهد.