زبان فارسی قوام دهنده ارتباط دو ملت ایران و هند است - مجله نایس پاتوق

در این نشست علی رمضانی ضمن تشکر از برگزارنمایندگان سی ویکمین نمایشگاه بین المللی کتاب دهلی نو مطرح نمود: مجموعه تبادلات فرهنگی بین ایران و هند پیشینه ای تاریخی دارد که قریب 1800 سال پیش با ترجمه متونی از زبان فارسی به زبان کشور هند شروع شد و با ترجمه آثاری از هند که به عنوان کلیله و دمنه می شناسیم قوت گرفت. این ترجمه ها همچنان ادامه دارد و طی سال های مختلف آثاری از فارسی به هندی و از هندی به فارسی ترجمه شده و این قند شیرین زبان فارسی به عنوان قوام دهنده ارتباط دو ملت همچنان موثر عمل می نماید.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با بیان اینکه در ایران سالانه حدود 80 هزار عنوان کتاب چاپ اول در موضوع های علوم کاربردی، زبان، کلیات و غیره منتشر می گردد، گفت: این حجم از تولیدات در ایران برای جمعیت فارسی زبان جهان به عنوان یک منبع غنی قابل استفاده است. بخش زیادی از این کتاب ها مربوط به حوزه ادبیات و آثار عمومی با عنوان شعر، رمان، داستان، ادبیات کودک و نوجوان و غیره است. هیئت ایرانی حاضر در این نمایشگاه از نویسندگان، استادان دانشگاه، مترجمان و فعالان نشر ایران هستند و در حوزه خود متخصص و آثار ارزنده ای برای عرضه به مردم ایران و بازدیدنمایندگان نمایشگاه منتشر نموده اند.

تدوین منابع برای تدریس زبان فارسی در مدارس و نهادهای آموزشی هند

در ادامه محمدعلی ربانی به فراز و فرودهای زبان فارسی اشاره و مطرح نمود: همچنان این زبان در هند زنده و بالنده است و مجموعه ای از دپارتمان های زبان فارسی داریم که در آن هزاران دانشجو مشغول به تحصیل هستند. در سند ملی آموزشی نیز تاکید شده که زبان فارسی می تواند در محیط های آموزشی تدریس گردد. بنیاد سعدی با بهره گیری از متخصصان هندی و حوزه آموزش اولین جلد از مجموعه شش جلدی کتاب آموزش زبان فارسی (طوطی) را متناسب با فرهنگ هند چاپ نموده و امیدواریم مجموعه دانشگاهی و مدارس از این کتاب استفاده نمایند. در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو مرکز تحقیقات زبان فارسی وجود دارد و قراراست برای افرادی که در پی تدریس این کتاب هستند دوره های آموزشی برگزار گردد.

ارائه یک فرهنگ از غزلیات بیدل برای مخاطبان

سید مهدی طباطبایی نیز در این نشست مطرح نمود: از زمانی که با شعر بیدل آشنا شدیم 12 سال می گذرد. وقتی پژوهش درباره بیدل دهلوی را شروع کردیم، متوجه شدیم تقریبا 30 درصد از دشواری شعر بیدل به دلیل تصحیح نادرست بوده است. به این صورت که مطلب مطرح نشده از سوی بیدل از سوی مصححان به اشتباه وارد شعر وی شده است و وقتی واژه یا عبارتی در شعر اشتباه ضبط گردد درک معنای آن را سخت می نماید. ما به چهار نسخه خطی از دیوان بیدل دسترسی پیدا کردیم که سه نسخه از آن در زمان حیات وی نوشته شده بود. نسخه هایی که در زمان حیات بیدل نوشته شده بودند دست خط خود بیدل است که بعضی از اشعار را به خط خود اضافه نموده بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی بعلاوه بیان نمود: بر اساس موثق ترین منابع موجود از غزلیات بیدل دهلوی، کوشش کردیم که این غزلیات در برترین حالت به جامعه ادبی عرضه گردد. ما در پی ارائه یک فرهنگ از غزلیات بیدل هستیم تا هر مخاطب با هر معلوماتی که دارد با مراجعه به این فرهنگ بتواند از شعر بیدل لذت ببرد.

ادبیات ما در دوران معاصر رشد نموده است

حمید حسام نیز در این نشست صحبت های خود را با این بیت حافظ شکرشکن شوند همه طوطیان هند/ زین قند پارسی که به بنگاله می رود شروع کرد و گفت: فصل مشترک ما با هندی ها، زبان فارسی در یک بستر قریب هزاره است که طی دو مقطع، فراگیر و عمومی شده است. اولین بار که ادبیات ما از شکل ملک الشعرایی خاص یا دبیری خارج و به طبقات عمومی رسید، دورانی است که ما آن را به عنوان سبک هندی می شناسیم. در آن دوران دلیل اینکه هند میزبان شد و برای زبان فارسی آغوش باز کرد، بی توجهی و بی میلی حاکمان بود. ادبیات معاصر ما مانند دوران سبک هندی به ادبیات عمومی، فراگیر و اجتماعی تبدیل می گردد که از آن به عنوان ادبیات پایداری نام می بریم.

این نویسنده با اشاره به اینکه نگاه مسئولان و حاکمان، عامل وقوع ادبیات پایداری نیست، ادامه داد: دلیل وقوع آن یک عامل بیرونی است؛ اتفاقی که ما از آن به عنوان جنگ یاد می کنیم. جنگ یک پدیده ناخوشایند در میان تمام اقوام و ملل است که ادبیات پایداری را به شکل گسترده و مردمی تبدیل می نماید. ادبیات در یک بستر عمومی حرکت می نماید و زنان نقش ویژه ای را ایفا می نمایند و اقشار و طبقات مختلف اجتماعی، کسانی هستند که دست به قلم می برند و می نویسند یا شعر می گویند.

وی تاکید نمود: ادبیات ما در دوران معاصر از جهت کمیت و کیفیت رشد نموده است چراکه افراد شاهد جنگ از جمله پیشگامانی هستند که دست به قلم می برند. در تعریف ژانر ادبیات پایداری در طبقات ادبی، اجماع بر این است که نوعی حماسه عرفانی در نظم و نثر فارسی رخ داده و دو مقوله عرفان و حماسه از یک جنس مشترک نیستند چراکه حماسه در بستر اتفاقات خشن رخ می دهد اما عرفان خواستگاه انسانی و دلی دارد و خلوت و آرامش خاص خود را طلب می نماید.

حسام در خاتمه صحبت خود گفت: اگر کسی می خواهد به طهارت روحی برسد احتیاج به عبادت، شب زنده داری و ادعیه دارد اما جنگ با همه خشونت و زشتی خود تبدیل به تازیانه هایی می گردد که انسان ها را پاک می نماید و از کسانی که این شرایط را تجربه می نمایند یک عارف می سازد؛ بنابراین روح اعتقادی و معنوی، ظرف و فرم را به هر شکلی که می خواهد در حوزه ادبیات دست خوش تغییر می نماید.

سی ویکمین نمایشگاه بین المللی کتاب دهلی نو از ششم اسفند ماه شروع به کار نموده و تا 14 اسفند ماه1401از ساعت 11 تا 20 در فضای نمایشگاهی پاگانی میدان در شهر دهلی نو میزبان علاقه مندان است.