خانه افتخارالاسلام طباطبایی، جاذبه قاجاری و دیدنی بروجرد - مجله نایس پاتوق

شهرستان بروجرد از شمال به شهر های ملایر و نهاوند در استان همدان، از شرق به شهرستان شازند در استان مرکزی، از جنوب به شهرستان درود و از غرب به شهرستان های خرم آباد و دلفان محدود می شود.

این شهرستان 198 روستای دارای سکنه دارد و از دو بخش مرکزی و اشترینان و 7 دهستان تشکیل شده است.

موقعیت جغرافیایی آن، یعنی کوه های سر به فلک کشیده جنوبی و از طرفی ارتفاعات کم در سمت شمال، باعث شده است بروجرد از بادهای گرم خوزستان مصون باشد و بر عکس بادهای خنک شمالی در سراسر این منطقه بوزد.

بنابراین آب و هوای آن در تابستان ها معتدل و در زمستان ها سرد است.

شهر بروجرد از شهرهای مهم، پر رونق و آباد ایران در دوره اسلامی بوده که در منابع تاریخی بارها به آن اشاره شده است.

این شهر در تقاطع راه های شمال به جنوب و شرق به غرب واقع بوده و نقش بسیار مهمی در تحولات اجتماعی و مالی غرب ایران و لرستان داشته است.

جیهانیدر نیمه اول قرن چهارم در کتاب اشکال العالم نوشته است که: بروجرد شهری است با نعمت بسیار و وزیر ابی دلف، حمویه در آنجا منبر نهاده است.

این پیشینه تاریخی و آب و هوای مناسب باعث شده است که افراد زیادی سالانه به این منطقه سفر نمایند و از آثار تاریخی و طبیعی این شهرستان که یکی از آنها خانه افتخار الاسلام است تماشا نمایند.

خانه افتخارالاسلام طباطبایی از بناهای تاریخی و مکان های تماشای بروجرد است که قدمت آن به دوره قاجار بازمی شود. این بنا که روزگاری یکی از بزرگ ترین خانه های شهر به شمار می آمد، به یکی از روحانیون مهم بروجرد تعلق داشت.

با دو هزار متر مربع وسعت، خانه افتخارالاسلام طباطبایی شامل حیاط، عمارت اصلی، حمام سنتی، مطبخ، انبار هیزم می شود.

سردر خانه یکی از بخش های قابل توجه آن با طاقی گنبدی و دری چوبی و قدیمی است. پس از هشتی حیاطی با دو حوض و باغچه های بزرگ قرار گرفته اند.

عمارت اصلی در ضلع شمالی حیاط واقع شده است که با دو پلکان قرینه به سه قسمت تقسیم می شود.

در طبقه پایین دو اتاق وسیع سه دری قرینه در دو سوی پلکان به چشم می خورند، دو اتاق کوچک زیر پله ها قرار گرفته اند و تالاری پنج دری نیز در قسمت میانی است.

طبقه بالا نیز مانند طبقه پایین شامل دو اتاق قرینه در دو طرف ورودی با اروسی سه دری مشرف به حیاط، دو اتاق کوچک در روبه روی پلکان ورودی و تالاری با اروسی هفت دری در قسمت میانی می شود.

از تزیینات بنا می توان به آجرکاری، کاشی معرق و نقاشی دیواری اشاره نمود. این بنا در 24 اسفند 1383 با شماره 11753 به ثبت رسید.

این خانه نیز یکی از خانه های تاریخی بروجرد است که تاریخچه ساخت آن به دوره قاجار برمی شود.

این خانه متعلق به یکی از روحانیون سرشناس شهر به نام حاج افتخار الاسلام نبوی طباطبایی بوده است. خانه حاج افتخارالاسلام دارای سردری بزرگ و زیباست که دو لنگه چوبی به آن وصل شده است.

تزئینات این خانه شامل آجرکاری، کاشی کاری و نقاشی روی چوب است و بعلاوه برای تزئین پله های این خانه کاشی های زیبای معرق و خشتی به کار رفته است.

بخش بیرونی این بنا چندین سال پیش بازسازی و بازسازی شده است و بخش داخلی بنا شامل بخش های مختلفی مانند حیاط اصلی، تالار هفت دری، پس تالار، شبستان زمستانی، آب انبار، حمام اختصاصی، مطبخ است.

نشانی خانه حاج افتخارالاسلام: خیابان صفا، کوچه هلال احمر، کوچه آقا احمدی

معماری تماشایی خانه افتخارالاسلام طباطبایی

خانه های قاجاری دارای معماری خاصی هستند و اصولا از حیاط مرکزی با اتاق هایی در سر تا سر آنها تشکیل شده اند. بنای مذکور نیز از این سبک معماری خانه های قاجاری طبعیت می نماید و دارای یک سر د ورودی بسیار بزرگ و زیبا است.

دربی با دو لنگه چوبی بر روی آن قرار گرفته است که پس از عبور از فضای هشتی به حیاط خانه وارد می شود.

حیاط خانه از سه جهت با اتاق ها و دیگر بخش های خانه و از سمت غرب با دیوار بزرگ و قطور محدود شده است و دارای طاق نماهای نیم دایره کوچک و بزرگ و تزیینات زیبای آجر کاری و کاشی معرق است که تزئینات این خانه را تشکیل می دهد.

ساختمان اصلی خانه در بخش شمالی و در سه جهت قرار گرفته است و دارای دو طبقه است.

در طبقه پایینی دو اتاق بزرگ سه دری در دو طرف پلکان وجود دارد که سقف آن به صورت طاق آهنگ است. علاوه بر این دو اتاق کوچک نیز در زیر پله و یک پنج دری در قسمت میانی قرار گرفته است.

تالاری در پنج دری در قسمت وسطی بنا دیده می شود که از یک تالار در جلو یک پس تالار پشت آن تشکیل شده است.

برای اینکه به طبقه بالا بروید از چند پله آجری، که به صورت قرینه در دو طرف ساختمان چیده شده اند، می توانید بهره ببرید.

برای تزئین این پله ها، کاشی های زیبای معرق و خشتی به کار برده اند.

در طبقه دوم هم مثل طبقه پائینی دو اتاق که به صورت قرینه در طرف ورودی قرار گرفته است و اروسی سه دری مشرف به حیاط بر آن است.

دو اتاق کوچک دیگر نیز در روبروی پلکان ورودی قرار گرفته است و در قسمت وسط، اروسی هفت دری بزرگی نصب شده است که در پشت آن تالار و پس تالار بزرگی قرار گرفته است.

بر بدنه دیوار و بر قاب بندی های زیر سقف آن نقاشی های دیواری متنوع و زیبایی نقش به چشم می خورد.

سراسر سمت شرقی حیاط با اتاق ها و فضا هایی متنوع و حمام زیبایی در انتهای سمت جنوب شرقی خانه قرار گرفته است. این حمام همچون تمام حمام های قدیمی شامل بخش های مختلف از جمله سربینه و گرمینه است.

در سمت شمال شرقی عمارت فضایی تحت عنوان حیاط خلوت وجود دارد که راه ورود به آن به وسیله دالانی از سمت حیاط است این بخش نیز در دو طبقه و متشکل از فضاهای متنوعی است.

سمت جنوب حیاط خلوت آشپزخانه منزل قرار گرفته است. مطبخ خانه فضایی است بزرگ با پوشش سقف طاق و تویزه که از سه بخش انبار هیزم، تنور جهت پخت نان و قسمتی که برای پخت و پز از آن استفاده می شود تشکیل شده است.

پنجره های خانه که قاب آن ها از چوب ساخته و با شیشه های رنگی پوشانده شده است.